pójść precz

precz adv: wypędzić pf precz fortjagen;

pójść precz fortgehen;

precz stąd! raus!, hinaus!;

precz z drogi! aus dem Weg!;

precz z wojną! kein Krieg!;

precz z dyktatorem! nieder mit dem Diktator!;

precz z rękami! Hände weg!

- iść na piechotę a. piechotą to go on foot

- doktor idzie do swojego gabinetu the doctor is going to his surgery

- idź do domu go home

- szedł wolno, powłócząc nogami he was walking slowly, dragging his feet ⇒ pójść

- konie szły truchtem/galopem the horses were trotting/galloping

- bezradnie patrzyli, jak ich rzeczy idą na dno they looked on helplessly as their things went under ⇒ pójść

- iść na mecz to go to (see) a match

- iść na film to go to (see) a film

- iść na koncert to go to a concert

- iść po zakupy to go shopping

- iść popływać/pojeździć na nartach to go swimming/skiing

- idź po lekarstwa dla babci go and buy grandma’s medicine/pills

- bała się iść na zastrzyk she was afraid of having a. going for an injection

- powinieneś iść do lekarza you ought to go to a. go and see a doctor

- idę dziś z wizytą do cioci I’m visiting my aunt today

- idę do koleżanki I’m going to visit my friend

- iść do szpitala/więzienia to go into hospital/to prison

- robi się późno, idź do łóżka it’s getting late, go to bed

- iść do ataku a. natarcia to be on the attack ⇒ pójść

- najpierw szły wiadomości sportowe pot. the sports news came first

- program idzie na żywo pot. the programme is going out live

- przypomina postać z filmu, który szedł niedawno w telewizji pot. he resembles a character from a film that was recently shown on TV

- nikt się nie pchał, wszystko szło sprawnie there was no pushing or shoving, everything went smoothly

- na początku interes szedł dobrze pot. at the beginning business was going a. went well

- nie wszystko szło po jej myśli not everything went as she would have liked

- w szkole nauka szła mu kiepsko pot. he didn’t do well at school

- „jak ci idzie?” – „w porządku” pot. ‘how’s it going?’ – ‘okay’ pot.

- nie szło mu jakoś to malowanie pot. the painting seemed to take him a long time

- idzie burza there’s a storm coming, a storm is approaching

- idzie na nas wyż ze wschodu a high is approaching us from the east

- szła wysoka fala powodziowa a high flood wave was approaching

- światło idące ze środka budynku the light coming from the house

- klekot szedł od strony pałacu the clatter came from the direction of the palace

- z Berlina idą niepokojące komunikaty there are disturbing reports (coming) from Berlin

- maszyny idą pełną parą the machines are running a. working at full speed

- zegar za szybko idzie the clock’s fast

- większość dochodów szła na jedzenie i lekarstwa most of his/her earnings went on a. were spent on food and medicine

- stare gazety idą na makulaturę (the) old newspapers go for recycling

- wiele dzieł sztuki idzie pod młotek many works of art are going under the hammer

- po sezonie narty idą w kąt when winter’s over, the skis go back in the cupboard ⇒ pójść

- tory idą przez las the (railway) track a. line runs through a forest

- wzdłuż muru szedł napis: zwyciężymy there was an inscription running along the wall: we shall overcome

- domy szły rzędem wzdłuż ulicy the houses lined the street

- iść na studia to go to university

- nikt z nas nie idzie na medycynę none of us is going to study medicine

- powinna szybko skończyć szkołę i iść do pracy she should leave school as soon as possible and find a job

- iść na lekarza/nauczyciela pot. to study to become a doctor/teacher

- była dumna, że syn idzie do dyplomacji she was proud that her son was to be a diplomat

- tylko głupi idzie do łopaty pot. manual work is for those without brains

- iść za kogoś (za mąż) to marry sb

- po co było jej za niego iść? what did she (go and) marry him for?

- chce, żeby córka szła za mąż s/he wants her daughter to get married a. find a husband ⇒ pójść

- chciała iść śladem matki i zostać naukowcem she wanted to follow in her mother’s footsteps and become a scientist

- czy teatr ma brać wzory z kina, czy iść własną drogą? should the theatre imitate the cinema or go its own way?

- iść z duchem czasu to move with the times

- iść za kimś to follow sb

- iść za porywem serca to listen to a. follow one’s heart ⇒ pójść

- idą święta Christmas/Easter is approaching

- idzie ciepła jesień a warm autumn is ahead of us a. on its way

- chyba idzie na deszcz it looks as though it’s going to rain, it looks like rain

- ile dziecko ma lat? – idzie mu piąty rok pot. how old is the child? – s/he’s getting on for five

- czas idzie nieubłaganie naprzód time goes marching on

- tego lata szły naprzemian dni słoneczne i deszczowe this summer it was sunny one day and rainy the next

- odszkodowania idące w miliony złotych damages amounting to millions of zlotys

- nakłady jego książek szły w setki tysięcy egzemplarzy his books were sold in editions of hundreds of thousands ⇒ pójść

- w tym roku ta literatura nie idzie this kind of fiction isn’t selling well this year

- po ile idą dziś dolary? what’s the going rate for the dollar today?

- to był człowiek, z którym nie szło pracować s/he was a (really) difficult person to work with

- piekielnie zimno, ale idzie wytrzymać it’s freezing outside, but it’s not unbearable

■ a co za tym idzie… and, following on from this/that…; and consequently a. in consequence… książk.

- idzie mu/jej o coś he/she means a. intends sth

- idzie mu o zdobycie władzy he means a. intends to seize power

- był świadom stawki, o którą szło he was aware of the stakes involved

- iść do ziemi a. piachu pot. to kick the bucket pot.

- iść na coś to agree to sth

- iść na współpracę z wrogiem to agree to collaborate with the enemy

- iść na kompromis to reach a compromise

- idź precz a. do diabła a. w cholerę! pot. go to hell! pot.; go to the devil! przest.

- iść sobie to go away

- iść w zapomnienie a. niepamięć to be forgotten

- iść w górę/dół to go up/down

- wstąpił do partii i szybko szedł w górę he joined the party and advanced rapidly

* * *

idę idziesz, idź szedł szła szli

1. (= kroczyć pieszo) go, walk, stride; iść pieszo l. piechotą go on foot, walk (it), foot it; iść drogą walk l. go down the road, follow the road; iść pod górę walk uphill l. up the hill; iść przez park walk across the park; iść raźnym/niepewnym krokiem walk briskly/unsteadily; iść parami/dwójkami go in pairs/in twos; iść przy (czyjejś) nodze ( o psie) heel (sb).

2. (= poruszać się, posuwać się) go (on), go ahead l. along, move (on), run; iść prosto przed siebie go straight ahead; iść w górę/w dół go up/down; rise/fall; idziemy? shall we go?; patrz, jak idziesz! look where you go!; idź dalej go on, move on, keep walking; iść na czele czegoś head sth, lead sth; iść przodem lead the way; iść na oślep grope one's way; iść pod żaglami żegl. sail on, sail along; iść z wiatrem żegl. run free; sail before the wind.

3. (= podążać) iść za kimś/czymś follow sb/sth; iść za tropem myśl. l. przen. follow the scent; iść za czyjąś radą follow sb's advice; iść za czyimś przykładem follow sb's example l. lead; follow in sb's footsteps; iść za najnowszą modą follow the latest fashion; iść za głosem serca listen to one's heart; iść za głosem sumienia/rozsądku listen to the voice of conscience/reason.

4. (= udawać się w jakieś miejsce) go; iść do domu go home; iść na miasto go into town; iść do szkoły/pracy/kościoła go to school/work/church; iść do kina go to the movies; iść na przyjęcie go to a party; iść do łóżka go to bed; iść z kimś do łóżka euf. go to bed with sb.

5. (= udawać się gdzieś przymusowo) go, be taken to ( a place); iść do szpitala go l. be taken to hospital; iść do więzienia go to prison, go to jail; be imprisoned; iść do nieba/piekła go to heaven/hell; iść na dno founder, sink, go to the bottom; iść na zasiłek go on the dole; iść na zieloną trawkę pot. be given the sack; be sacked l. fired.

6. (= wychodzić z zamiarem zrobienia czegoś) go (out); iść na lunch go (out) for lunch; iść na przechadzkę l. na spacer go for a walk; iść na zakupy go shopping; iść na ryby/na polowanie go fishing/hunting; iść na narty/na łyżwy go skiing/skating; iść popływać go for a swim; go swimming; iść spać go to sleep.

7. (= odchodzić) go (away); idź sobie!, idź precz! l. idź stąd! go away!; pot. get lost!; idź do diabła! emf. go to hell!, go to the devil!; idź się utop! pot. go jump in the lake!

8. (= przemijać) iść w niepamięć be forgotten; iść w zapomnienie fall l. sink into oblivion.

9. (= wstępować do jakiejś instytucji) iść do college'u go to college; iść na studia wyższe go to university; iść na medycynę take up medicine; iść do wojska join the army; enlist, sign on l. up.

10. (= rozpoczynać coś) iść na urlop/przepustkę go on leave/furlough; iść na emeryturę retire.

11. (= atakować) iść do szturmu wojsk. charge ( na coś at sth); be on the attack; idź na niego! go at him!

12. (= ciągnąć się, prowadzić) lead, run, stretch, extend; ścieżka idzie pod górę the path runs uphill; droga szła milami przez pustynię the road stretched for miles across the desert.

13. (o filmie, sztuce, programie) (= być pokazywanym) be on, be played; (= być nadawanym) be on the air; co idzie dziś wieczorem? what's on tonight?; sztuka idzie bez przerwy od dwóch lat the play has been produced continuously for two years.

14. (= zbliżać się) come, approach; idzie burza a storm is coming; idzie deszcz it's going to rain; idzie lato the summer is approaching; idą trudne czasy hard times are coming.

15. (= wykazywać tendencję) iść w górę rise, soar, increase, go up, be on the rise; iść w dół drop, fall, dip, decrease, go down; idzie ku lepszemu things are looking up.

16. (= działać, pracować) run, work; iść w ruch be set in motion; start up, start working; silnik szedł na pełnych obrotach the engine was running at full speed.

17. ( o sprawach) (= toczyć się, posuwać się) go, proceed, be doing; nie idzie mi I'm stuck ( z czymś with sth); interesy idą dobrze the business is doing well; jak (ci) idzie? (= jak się masz?) how are you doing?; idzie jak po maśle/jak po grudzie it's going swimmingly/hard; wszystko idzie jak z płatka everything's (coming up) roses; idzie nam opornie it's slow l. tough going; iść pełną parą be in full swing; go full steam l. speed ahead; sprawiać, że coś idzie dobrze make sth tick; nie idzie tego zrobić sl. it can't be done.

18. (= sprzedawać się) sell, go; iść jak ciepłe bułeczki l. jak woda go like hot cakes; iść pod młotek come l. go under the hammer.

19. (= brzmieć) jak ta piosenka idzie? how does the song go?

20. (= chodzić o coś) idzie o to, że... what I mean is that...; the problem is that...; tu idzie o życie it's a matter of life and death; tu idzie o twój honor your honor is at stake.

21. ( w różnych wyrażeniach idiomatycznych) iść na całego go the whole hog; iść na coś (= zadowalać się czymś) settle for sth; iść na kompromis make a compromise ( z kimś with sb); compromise; iść na układy pact ( z kimś with sb); iść (z kimś) o zakład bet (sb) (że... that...); iść na noże l. na udry be at daggers drawn ( z kimś with sb) ( z kimś with sb); iść na łatwiznę take the easy way out; cut corners.

* * *

Loc. ręce l. ręku pl. ręce Gen. rąk Ins. - ami l. - oma

1. (= dłoń) hand; (= wewnętrzna część dłoni) palm; pot. (= kończyna górna) arm; bronić się przed czymś rękami i nogami resist sth with might and main; być w dobrych rękach be in good hands; dać komuś wolną rękę give sb a free hand; dostać kogoś/coś w swoje ręce get one's hands on sb/sth; dostać się w czyjeś ręce fall into the hands of sb; dostarczyć coś do rąk własnych deliver sth personally; gołymi rękami with one's bare hands; grać z ręki karty play from the hand; iść komuś na rękę be accommodating with sb; jak ręką odjął right away; jeść komuś z ręki eat out of sb's hand; lekką ręką (= bezmyślnie) recklessly; (= bez wysiłku, bez problemu) without batting an eyelid; machnąć na coś ręką let it go; mieć czyste ręce have clean hands; mieć dwie lewe ręce be all thumbs; mieć pełne ręce roboty have one's hands full; mieć związane ręce have one's hands tied; na cztery ręce muz. four-handed; na rękę (= po opodatkowaniu) net; na własną rękę on one's own; niech ręka boska broni! God forbid!; od ręki while you wait; patrzeć komuś na ręce breath down sb's neck; po lewej/prawej ręce on the left-/right-hand side; podnieść rękę na kogoś raise one's hand against sb; pod ręką (close l. near) at hand; prosić o czyjąś rękę propose to sb; przechodzić z rąk do rąk change hands; be passed from hand to hand; przyłożyć do czegoś rękę have a hand in sth; ręce do góry! hands up!; ręce przy sobie! (keep your) hands off!; ręce opadają it's disheartening; ręka boża the hand of God; ręka rękę myje you scratch my back and I'll scratch yours; siedzieć z założonymi rękami sit on one's hands; to jest mi (nie) na rękę this is (in)convenient for me; trzymać się za ręce hold hands; umywać (od czegoś) ręce wash one's hands (of sth); wszystko (jest) w twoich rękach everything's in your hands; wyjść z czegoś obronną ręką (z trudnej l. nieprzyjemnej sytuacji) get out of sth; (= mieć coś pod kontrolą) have the upper hand; wziąć coś w swoje ręce take sth into one's hands; zacierać ręce rub one's hands; (wiadomość) z pierwszej/drugiej ręki first-/second-hand (news); z pocałowaniem ręki gladly; z ręką na sercu hand on heart; żyć z pracy rąk live off the labor of the hands; brak rąk do pracy labor shortage; prawa ręka right hand; ręka sprawiedliwości arm of the law.

2. sport (= niedozwolone zagranie ręką) hand.

fort|gehen

vi sein

1) ( weggehen) odejść, iść [ perf pójść] precz

von jdm \fortgehen odejść od kogoś

aus einer Stadt \fortgehen opuścić miasto

2) ( sich fortsetzen) trwać

Hand [hant, Pl: 'hɛndə] <-, -̈e> f

1) ( Körperteil) ręka f

jdm die \Hand geben ( geh) podać komuś rękę

etw zur \Hand nehmen ( geh) wziąć coś do ręki

etw aus der \Hand legen odłożyć coś

mit der flachen \Hand otwartą dłonią

von \Hand genäht uszyte ręcznie

Hände weg! precz z łapami! ( pot)

2) ( Seite)

linker/rechter \Hand po lewej/prawej stronie

3) ( Besitz, Obhut)

in jds Hände übergehen przejść w czyjeś ręce

aus privater \Hand z prywatnych pieniędzy

[bei jdm] in guten Händen sein być [u kogoś] w dobrych rękach

zu Händen [von] Herrn Peter Braun do rąk własnych Pana Petera Brauna

4) ( Gewalt, Entscheidungsgewalt)

jdn völlig in der \Hand haben mieć kogoś w garści

in der \Hand von Entführern sein być w rękach porywaczy

jdm in die Hände fallen Person: wpaść w czyjeś ręce

in jds \Hand ( dat liegen geh) pozostawać w czyjejś gestii ( liter)

5) man konnte die \Hand nicht vor den Augen sehen ciemno, choć oko wykol, ciemno jak w grobie

\Hand und Fuß haben mieć ręce i nogi

sich mit Händen und Füßen wehren ( fam) bronić się rękami i nogami

von der \Hand in den Mund leben żyć z dnia na dzień

seine Hände in Unschuld waschen zapewniać o swojej niewinności

freie \Hand haben mieć wolną rękę

jds rechte \Hand sein być czyjąś prawą ręką ( przen)

eine \Hand voll von Reis garść; von Leuten garstka ( przen)

alle Hände voll zu tun haben mieć pełne ręce roboty

etw fällt jdm in die Hände coś wpada komuś w ręce

jdm die \Hand darauf geben przysiąc z ręką na sercu

jdm zur \Hand gehen pójść komuś na rękę

mit etw \Hand in \Hand gehen iść z czymś w parze [o ręka w rękę]

[klar] auf der \Hand liegen być oczywistym

zur \Hand sein być pod ręką

jdn auf Händen tragen nosić kogoś na rękach

eine \Hand wäscht die andere ręka rękę myje ( prov)

an \Hand einer S. ( gen) na podstawie czegoś

tausend Euro [bar] auf die \Hand bekommen ( fam) dostać na rękę tysiąc euro [gotówką]

unter der \Hand anbieten, verkaufen spod lady